ျမန္မာျပည္ လူ႔အခြင့္ေရး ခ်ဳိးေဖါက္မႈရွိေနဆဲလုိ႔ ကန္ေျပာၾကား

အေမရိကန္အစုိးရ ႏုိင္ငံျခားေရးဌာနက ၂ဝ၁၆ ခုႏွစ္အတြက္ ႏုိင္ငံတကာ လူ႔အခြင့္အေရး အစီရင္ခံစာကုိ မတ္လ ၃ ရက္ မေန႔က ထုတ္ျပန္ခဲ့ရာမွာျမန္မာျပည္တြင္း သတင္းမီဒီယာနဲ႔ ႏုိင္ငံေရးအရ လြတ္လပ္မႈေတြ ပုိမုိတုိးတက္ လာခဲ့ေပမယ့္ လုံၿခဳံေရးတပ္ဖြဲ႔ေတြရဲ႕လူ႔အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖါက္မႈေတြကေတာ့ ဆုိးဆုိးဝါးဝါး ရိွေနဆဲပဲလုိ႔ေဖၚျပ ထားပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ကခ်င္ျပည္နယ္၊ ရွမ္းျပည္နယ္နဲ႔ ရခုိင္ျပည္နယ္ စတဲ့တုိင္းရင္းသားေဒသေတြမွာ လုံၿခဳံေရးတပ္ဖြဲ႔ေတြရဲ႕ ဥပေဒမဲ့ျပဳက်င့္မႈေတြကုိေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဦးေဆာင္တဲ့ NLD အစုိးရက ထိထိေရာက္ေရာက္ ကြပ္ကဲႏုိင္ျခင္း မရွိဖူးလုိ႔ ေရးသားထားပါတယ္။

ျမန္မာျပည္မွာ အဓိကျဖစ္ေပၚေနတဲ့ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖါက္မွဳ ၃ ခုကေတာ့ပဋိပကၡျဖစ္ေနတဲ့ တုိင္းရင္းသား လူနည္းစုေဒသေတြက လူ႔အခြင့္ေရးခ်ဳိးေဖါက္မွဳ၊လြတ္လပ္စြာေျပာဆုိေရးသားခြင့္ အကန္႔အသတ္ရွိေနမွဳနဲ႔ ရုိဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိးေတြကုိႏွိပ္စက္ညင္းပန္းၿပီး ကန္႔သတ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္ေနမွဳေတြပဲလုိ႔ လည္း အစီရင္ခံစာမွာေဖၚျပပါတယ္။

ပဋိပကၡျဖစ္ပြားရာေဒသေတြမွအပ တျခားေနရာေတြမွာ အရပ္သားေတြကုိ အရင္ကလုိ ႏုိင္ငံေရးလွဳပ္ရွားမွဳအတြက္ တိတ္တဆိတ္ ဖမ္းဆီးတာမ်ဳိး မရွိေတာ့ပဲ လုံၿခဳံေရးတပ္ဖြဲ႔ေတြဟာတရားဥပေဒစုိးမုိးေရးကုိ လုိက္နာေဆာင္ ရြက္ေနေၾကာင္း၊ ရဲတပ္ဖြဲ႔ပါဝင္တဲ့ျပည္ထဲေရးဝန္ႀကီးဌာနကုိေတာ့ တပ္မေတာ္က အုပ္ခ်ဳပ္ေနဆဲျဖစ္ေၾကာင္း ၊အက်ဥ္းေထာင္နဲ႔ အလုပ္ၾကမ္းစခန္းေတြမွာ အေျခအေန ဆုိးဝါးေနဆဲျဖစ္ေၾကာင္း၊ဥပေဒအားျဖင့္ အရပ္သားေတြ ကုိ ရွာေဖြဖမ္းဆီးဖုိ႔ တရားသူႀကီးထံကခြင့္ျပဳမိန္႔လုိအပ္ေပမယ့္ စစ္ဖက္ေရးရာ အရာရွိခ်ဳပ္ရုံး (OCMSA) နဲ႔အထူးေထာက္လွမ္းေရး အဖြဲ႔ေတြကေတာ့ သူတုိ႔စိတ္တုိင္းက် ဖမ္းဆီးႏုိင္ေၾကာင္း၊စစ္ေဆးေရးကာလ ဆုိၿပီး ရုံးတင္စစ္ေဆးျခင္းမရွိပဲ ဖမ္းဆီးထားႏုိင္တဲ့အခ်ိန္ကလည္းအကန္႔အသတ္ မရွိေၾကာင္း အဲဒီ အစီရင္ခံစာ မွာ ေဖၚျပထားပါတယ္။

ဒ့ါအျပင္ အစိုးရလုံျခဳံေရးတပ္ဖြဲ႔ေတြသာမက တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကုိင္ေတြလည္းလူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖါက္ေၾကာင္း၊ တပ္မေတာ္ကကေလးစစ္သားစုေဆာင္းမႈ မရိွေတာ့သေလာက္ျဖစ္ေပမယ့္ တုိင္းရင္းသား အဖြဲ႔ေတြက ဆက္လက္လုပ္ေဆာင္ေနေၾကာင္း၊ျမန္မာျပည္မွာ အရင္ကလုိ စုေဝးဆႏၵျပခြင့္အတြက္ ႀကဳိတင္ခြင့္ျပဳ မိန္႔ေတာင္းခံဖုိ႔မလုိေတာ့ပဲ ၄၈ နာရီႀကိဳတင္အေၾကာင္းၾကားဖုိ႔ပဲ လုိေၾကာင္း၊ ဒါေပမယ့္လြတ္လပ္စြာ ဆႏၵသေဘာ ထား ထုတ္ေဖၚခြင့္ကုိ ႏုိင္ငံေတာ္ လုံၿခဳံေရးရပ္ရြာၿငိမ္းခ်မ္းေရး မထိခုိက္ေစရဆုိတဲ့ ကန္႔သတ္ခ်က္မ်ိဳးရွိေၾကာင္း၊ ပုဂၢလိကသတင္းစာ ၂၇ ေစာင္ကုိ ထုတ္ေဝခြင့္ျပဳခဲ့ၿပီး အဲဒီ ပုဂၢလိက သတင္းစာေတြ မွာႏုိင္ငံပုိင္သတင္း စာေတြ ေဖၚျပေလ့မရွိတဲ့ ဆႏၵျပပြဲ၊ ႏုိင္ငံေရး၊ လူ႔အခြင့္ေရးျပႆနာေတြကုိ လြတ္လပ္စြာ ေရးသားေဖၚျပခြင့္ျပဳ ထားေၾကာင္း၊ အင္တာနက္ လြတ္လပ္ခြင့္ေပးထားေၾကာင္း၊ ဒါေပမယ့္ တပ္မေတာ္ အေပၚေဝဖန္မွဳေတြကုိေတာ့ သီးမခံေၾကာင္း၊လူတဦးခ်င္း ဂုဏ္သိကၡာ ထိခုိက္ေစမွဳနဲ႔ တရားစြဲတာေတြ ရွိေၾကာင္း၊သတင္းေထာက္ေတြကုိ ၿခိမ္းေျခာက္မွဳနဲ႔ တခါတရံဖမ္းဆီးေၾကာင္း၊ႏုိင္ငံျခားသတင္းေထာက္ေတြ အေပၚ ျပည္ဝင္ခြင့္ ထိန္းခ်ဳပ္မွဳေတြ ရွိေၾကာင္း၊အစုိးရ သုိ႔ အစုိးရအသုိင္းအဝုိင္းနဲ႔ နီးစပ္တဲ့ စီးပြားေရးသမားေတြက FMေရဒီယုိေတြကုိ ထိန္းခ်ဳပ္ထားေၾကာင္း၊ စာနယ္ဇင္းသမားေတြ အေပၚ ၿခိမ္းေျခာက္ မွဳေလွ်ာ့နည္းသြားၿပီျဖစ္ေပမယ့္ လူမ်ဳိးေရး ဘာသာေရးဆုိင္ရာနဲ႔ ရခုိင္ျပည္နယ္ကျပသနာမ်ဳိးေတြအေပၚ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ထုတ္ေဖၚတင္ျပသူေတြကုိ အမ်ဳိးသားေရးဝါဒီေတြက ၿခိမ္းေျခာက္ တုိက္ခုိက္မွဳေတြ ရွိေနေၾကာင္းလည္းႏုိင္ငံျခားေရးဌာနရဲ႕ အစီရင္ခံစာ မွာ ေရးသားထားပါတယ္။

တဆက္တည္းမွာပဲ ညအိပ္ညေနသြားသူေတြ အရင္ကလုိ ဧည့္စာရင္းတုိင္ဖုိ႔ မလုိေတာ့ေပမယ့္ ရခုိင္ျပည္နယ္က ဘူးသီးေတာင္နဲ႔ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္ေတြ မွာေတာ့ခြင့္ျပဳမိန္႔လုိေၾကာင္း၊ ရခုိင္ျပည္နယ္မွာ ၂ဝ၁၂ ခုႏွစ္ကျဖစ္ပြားခဲ့ တဲ့ ပဋုိပကၡေတြေၾကာင့္ ေနရပ္စြန္႔ခြာခဲ့ရတဲ့ မြတ္စလင္လူဦးေရ ၁ သိန္း ၂ ေသာင္းေက်ာ္ ဒုကၡသည္စခန္းေတြ မွာ ေနထုိင္ရဆဲျဖစ္ေၾကာင္း၊ ကုလသမဂၢ စာရင္းအရ ျမန္မာျပည္ကထြက္ေျပးၿပီး ဘဂၤလားေဒ့ရွ္က ဒုကၡသည္ စခန္းေတြမွာ မွတ္ပုံတင္ထားတဲ့ရုိဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိး ၃ ေသာင္းေက်ာ္နဲ႔ မွတ္ပုံတင္မဲ့ ေနထုိင္သူ ၃ေသာင္းခြဲရွိေၾကာင္း၊ ဒါ့အျပင္ အဲဒီစခန္းေတြ အနီးဝန္းက်င္မွာ တရားမဝင္လာေရာက္ခုိလွဳံေနသူ ရုိဟင္ဂ်ာ ဦးေရကလည္း သိန္းနဲ႔ခ်ီၿပီး ရွိေနေၾကာင္း၊ ကုလသမဂၢအဖြဲ႔အစည္းေတြ အေနနဲ႔ ကန္႔သတ္မွဳေတြကုိ ရင္ဆုိင္ေနရေၾကာင္း၊ ျမန္မာအစုိးရက အက်င့္ပ်က္ျခစားမွဳကုိ တုိက္ဖ်က္ေနေပမယ့္ အေထြေထြအုပ္ခ်ဳပ္ေရး ဦးစီးဌာနလုိအက်င့္ပ်က္ဌာနေတြက အစုိးရအုပ္ခ်ဳပ္မွဳေအာက္မွာ မရွိတဲ့အတြက္ အခက္ၾကဳံေနေၾကာင္း၊ကေလး အလုပ္သမားျပသနာအျပင္ အလုပ္ရွင္ အလုပ္သမား ျပႆနာေတြ ရွိေနဆဲျဖစ္ေၾကာင္း၊တၿပိဳင္နက္မွာ ႏုိင္ငံေရးပါတီေတြ လူမွဳအဖြဲ႔အစည္းေတြ ကေတာ့ ျမန္မာျပည္မွာ အခုလြတ္လပ္စြာ ဖြဲ႔စည္းလွဳပ္ရွားႏုိင္ၿပီ ျဖစ္သလုိ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေဟာင္းေတြ လည္း ႏုိင္ငံျခားသြားခြင့္ ရၿပီျဖစ္ေၾကာင္း စသျဖင့္ အေမရိကန္ႏုိင္ငံျခားေရးဌာနရဲ႕ ၂ဝ၁၆ ခုႏွစ္ လူ႔အခြင့္အေရး အစီရင္ခံစာမွာ ေဖၚျပထားပါတယ္။